Chưa kiểm soát được chuyển đổi mục đích dùng đất

kinh tế môi trường sinh thái nhu cầu bão phát triển quá trình xây dựng

Theo Ban Chỉ đạo Tây Nguyên, hiện nay, các tỉnh Tây Nguyên (Đắk Lắk, Đắk Nông, Lâm Đồng, Gia Lai, Kon Tum) chưa kiểm soát được việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất của các hộ gia đình, đơn vị tập thể, các doanh nghiệp làm cho diện tích rừng ngày càng thu hẹp, môi trường sinh thái suy giảm, hiệu quả sử dụng đất thấp.

�

Theo Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế-xã hội vùng Tây Nguyên ÄÂ'ến năm 2020 do Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết ÄÂ'ịnh sá»Â' 936 ngày 18/7/2012, diện tích càphê ở Tây Nguyên là 380.000ha. Thế nhÆ°ng toàn vùng Tây Nguyên hiện nay, diện tích càphê ÄÂ'ã tăng lên trên 551.669ha.

Â

Trong ÄÂ'ó, tỉnh Đắk Lắk ÄÂ'ã tăng lên gần 202.000ha, sau ÄÂ'ó là tỉnh Lâm Đá»Â"ng cÅ©ng tăng lên 145.700ha, Đắk Nông 114.188ha...

Tỉnh ủy Đắk Lắk ÄÂ'ã có nghị quyết chuyên ÄÂ'ề về phát triển cây càphê bền vững ÄÂ'ể phấn ÄÂ'ấu giảm diện tích xuá»Â'ng còn 150.000ha ÄÂ'ến 160.000ha càphê, nhÆ°ng hiện nay diện tích trá»Â"ng mới mỗi năm một tăng. Đá»Â'i với cây ÄÂ'iều, theo Quyết ÄÂ'ịnh 168 của Thủ tướng Chính phủ xác ÄÂ'ịnh mục tiêu ÄÂ'ến năm 2010, Tây Nguyên chỉ có 60.000ha ÄÂ'iều, nhÆ°ng ÄÂ'ến nay diện tích cây ÄÂ'iều ÄÂ'ã tăng lên ÄÂ'ến gần 85.000ha (có thời ÄÂ'iểm tăng lên 102,62ha).

Cây sắn (mỳ) mặc dù không ÄÂ'ược khuyến khích phát triển, thậm chí một sá»Â' ÄÂ'ịa phÆ°Æ¡ng còn có chủ trÆ°Æ¡ng hạn chế diện tích nhÆ°ng diện tích cÅ©ng tăng, năm 2001 là 37.570ha, ÄÂ'ến nay ÄÂ'ã tăng lên trên 150.743ha...

Â

Điều ÄÂ'áng nói, phần lớn diện tích tăng thêm của các loại cây trá»Â"ng nêu trên của cả vùng Tây Nguyên ÄÂ'ều ÄÂ'ược chuyển ÄÂ'ổi mục ÄÂ'ích một cách tá»± phát. Người dân phá rừng trái phép ÄÂ'ể lấy ÄÂ'ất (chủ yếu) hoặc tá»± chuyển ÄÂ'ổi diện tích từ loại ÄÂ'ất (theo mục ÄÂ'ích sá»­ dụng) khi loại cây trá»Â"ng này có giá trị kinh tế cao hÆ¡n cây trá»Â"ng khác. CÅ©ng theo Ban Chỉ ÄÂ'ạo Tây Nguyên năm 2011, Tây Nguyên chỉ còn 2,81 triệu ha rừng (giảm gần 210.000ha rừng so với năm 2001), ÄÂ'ộ che phủ chỉ còn 51,34%.

Â

Nguyên nhân của tình trạng trên một phần do các tỉnh Tây Nguyên còn yếu kém trong công tác quản lý ÄÂ'ất ÄÂ'ai, sá»± bất cập của các quy hoạch sá»­ dụng ÄÂ'ất khi không căn cứ vào nhu cầu sá»­ dụng ÄÂ'ất thá»±c tế tại ÄÂ'ịa phÆ°Æ¡ng và các quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội. Mặt khác, do việc tổ chức thá»±c hiện các chủ trÆ°Æ¡ng, chính sách kinh tế-xã hội còn nặng về sá»­ dụng biện pháp hành chính, chÆ°a có giải pháp kinh tế phù hợp cÅ©ng nhÆ° các nguá»Â"n lá»±c bảo ÄÂ'ảm cho việc thá»±c hiện các giải pháp ÄÂ'ó.

Â

Để góp phần quản lý, sá»­ dụng có hiệu quả hÆ¡n quỹ ÄÂ'ất ở Tây Nguyên, Ban Chỉ ÄÂ'ạo Tây Nguyên ÄÂ'ã ÄÂ'ề nghị các tỉnh Tây Nguyên trong quá trình xây dá»±ng quy hoạch sá»­ dụng ÄÂ'ất cần gắn liền với việc phát triển kinh tế-xã hội và nhu cầu sá»­ dụng ÄÂ'ất cụ thể của từng ÄÂ'ịa phÆ°Æ¡ng. Quy hoạch sá»­ dụng ÄÂ'ất ở vùng Tây Nguyên trước hết phải ÄÂ'ảm bảo nhu cầu ÄÂ'ất ở, ÄÂ'ất sản xuất của nhân dân, nhất là ÄÂ'á»Â"ng bào dân tộc thiểu sá»Â' ÄÂ'á»Â"ng thời, ÄÂ'áp ứng nhu cầu sá»­ dụng ÄÂ'ất của các ngành, các thành phần kinh tế trong từng thời kỳ.

Â

Quy hoạch sá»­ dụng ÄÂ'ất nông, lâm nghiệp của các tỉnh Tây Nguyên cần căn cứ ÄÂ'iều kiện tá»± nhiên, kinh tế xã hội ÄÂ'ể bá»Â' trí quỹ ÄÂ'ất cho các loại cây trá»Â"ng, vật nuôi phù hợp nhằm phát huy tiềm năng, lợi thế của vùng, ÄÂ'á»Â"ng thời, chú trọng bảo vệ, phát triển rừng ÄÂ'ể vừa bảo ÄÂ'ảm mục tiêu phát triển kinh tế, vừa bảo vệ môi trường góp phần bảo tá»Â"n các giá trị văn hóa, lịch sá»­ của ÄÂ'á»Â"ng bào các dân tộc thiểu sá»Â' tại chỗ trên ÄÂ'ịa bàn./.

Quang Huy (TTXVN)

phát triển quá trình xây dựng nhu cầu bão kinh tế môi trường sinh thái